Choroba Baastrupa, znana również jako „zespół Baastrupa” lub „syndrom Baastrupa”, to schorzenie kręgosłupa, które prowadzi do bólu oraz ograniczenia ruchomości. Dotyczy przede wszystkim osób starszych i jest związana ze zmianami zwyrodnieniowymi kręgosłupa. W niniejszym artykule omówimy przyczyny, objawy, metody diagnozy oraz sposoby leczenia tej choroby.
Przyczyny choroby Baastrupa
Choroba Baastrupa jest wynikiem nadmiernego kontaktu sąsiadujących wyrostków kolczystych kręgów w odcinku lędźwiowym lub szyjnym kręgosłupa. Powstaje głównie na skutek:
- Zwyrodnień kręgosłupa – proces starzenia się prowadzi do zmniejszenia przestrzeni międzykręgowej, co sprzyja kontaktowi wyrostków kolczystych.
- Hiperlordozy lędźwiowej – nadmierne wygięcie kręgosłupa zwiększa ryzyko powstawania tego zespołu.
- Osłabienia mięśni grzbietu – niedostateczne wsparcie mięśniowe powoduje zwiększone obciążenie struktur kostnych.
- Przeciążeń i urazów kręgosłupa – praca fizyczna, długotrwałe pozostawanie w jednej pozycji czy powtarzające się mikro-urazy mogą prowadzić do rozwoju schorzenia.
Objawy
Do najczęstszych objawów choroby Baastrupa należą:
- Ból w odcinku lędźwiowym lub szyjnym kręgosłupa, nasilający się przy ruchach wyprostu.
- Uczucie sztywności i ograniczona ruchomość pleców.
- Tkliwość oraz bolesność przy ucisku na wyrostki kolczyste.
- Możliwe promieniowanie bólu do pośladków lub ud.
- Pogorszenie jakości życia ze względu na przewlekły charakter dolegliwości.
Diagnostyka
Rozpoznanie choroby Baastrupa opiera się na:
- Wywiadzie lekarskim – lekarz pyta o charakter bólu, jego nasilenie i czynniki zaostrzające.
- Badaniu fizykalnym – ocena ruchomości kręgosłupa oraz bolesności palpacyjnej wyrostków kolczystych.
- Badaniach obrazowych:
- RTG kręgosłupa – ujawnia nadmierny kontakt wyrostków kolczystych.
- Rezonans magnetyczny (MRI) – szczegółowa ocena zmian zwyrodnieniowych i stanu tkanek miękkich.
- Tomografia komputerowa (CT) – wykrywa zmiany strukturalne kręgosłupa.
Leczenie
Leczenie choroby Baastrupa może być zachowawcze lub operacyjne, w zależności od stopnia zaawansowania.
Leczenie zachowawcze:
- Fizjoterapia – ćwiczenia wzmacniające mięśnie grzbietu, terapia manualna, rozciąganie.
- Leki przeciwbólowe i przeciwzapalne – NLPZ (np. ibuprofen, diklofenak), a w cięższych przypadkach leki przeciwbólowe na receptę.
- Blokady steroidowe – wstrzyknięcia kortykosteroidów zmniejszające stan zapalny i ból.
- Unikanie przeciążeń – modyfikacja codziennych aktywności, ergonomiczne dostosowanie miejsca pracy.
Leczenie operacyjne:
W zaawansowanych przypadkach, gdy leczenie zachowawcze nie przynosi efektów, stosuje się metody chirurgiczne, np.:
- Usunięcie części wyrostków kolczystych.
- Stabilizacja kręgosłupa (np. za pomocą implantów).
Podsumowanie
Choroba Baastrupa to przewlekłe schorzenie kręgosłupa, które może znacząco obniżyć komfort życia pacjenta. Wczesna diagnoza i odpowiednie leczenie mogą pomóc w złagodzeniu objawów oraz poprawie funkcjonowania. Regularna aktywność fizyczna, właściwa postawa ciała oraz unikanie przeciążeń są kluczowe w profilaktyce tego schorzenia.